Güçlü hafıza için 11 öneri

Unutkanlık sorunu, yaslanan insanin en önemli korkularındandır.
Özellikle 50'li yaslar sonrasında ufak tefek unutkanlıklar ile ciddi
bellek sorunları birbirine karıştırılır.

Orta yaslıların
nerdeyse yarısı kendilerinde bir bellek kaybı sor ununun başladıgını
zanneder. Hemen belirtelim! Bunların çogu küçük ve hös
unutkanlıklardır. Hayati tatlandıran ve keyif katanlar biraz da bu
nükteli olaylardır!

Bellegi güçlü tutmanın pek çok püf noktası,
uyulması gereken çok sayıda kuralı var. Harvard Tip Okulu ögretim üyesi
Dr. Horon P. Nelson zinde bir beyne sahip olmanın temel kurallarını
söyle sıralıyor:


*Hipertansiyonu ve kolesterol yüksekligi sorununu önleyin ya da kontrol altına âlin.

Kalbiniz için kötü olanın beyniniz için de kötü oldugunu unutmayın.

*Alkolü azaltın.

Erkeklerin
iki, kadınların bir ölçüden (bir ölçü içkiyi ‘bir bardak şarap' olarak
kabul edebilirsiniz) daha fazla alkol kullanması beyin hücrelerini
tahrip etmektedir.

* İyi ve kaliteli uyku uyuyun.

İyi bir
uyku için ortalama 8 saat gerekir. Kaliteli uyku beynin yeni
ögrenilenleri pekiştirmesini saglar. Ögrenilmiş bilgilerin
pekiştirilmesinin uzun süreli bellegin en önemli destegi oldugu
biliniyor.

*Stresinizi iyi yönetin.

Ölçülü ve kontrollü
stres dikkati yogunlaştırmakta, odaklanmayı arttırmaktadır. Kontrolsüz,
uzun süreli ve aşırı stres ise dikkati sürdürme kapasitesini yok
etmekte, unutkanlıgı tetiklemekte, kortizon hormonunu yükselterek
beynin bellek için önemli bölümlerinde hasar geliştirmektedir.

*Yeni şeyler ögrenmeye devam edin.

Her
yeni bilgi ve beceri birer bellek egzersizidir. Yeni sporlar, hobiler,
araştırma alanları, heyecanlı ve zevkli problemler, ezberlenen yeni
şiirler ve yeni diller beyniniz için en güçlü vitaminlerdir.

*Tembelligi bırakın.

Zihinsel
faaliyetlerinizi sınırlamayın. Özellikle televizyon seyretmek gibi
pasif faaliyetleri azaltın. Televizyon karsısında geçirdiginiz saatler
sadece bedensel degil, ruhsal saglıgınızı da kötü yönde etkiler.

*Her gün egzersiz yapın.

Günde
30–45 dakika, haftada en az 4 gün yürümeye, is saatlerinde daha çok
aktif olmaya, kısa mesafelerde taşıt kullanmamaya çalısın. Özellikle
yürümenin beyin saglıgı ve yeniden yapılanma sürecini olumlu yönde
etkiledigini gösteren çok sayıda kanıt var. Beynin yeni yetenekler
kazanabilmesi beyin hücreleri arasında güçlü ve yogun yeni baglantılar
oluşturabilmesinin baslıca desteklerinden biri de düzenli ve ilimli
egzersizlerdir. Bizim önerimiz fırsat buldukça yürümenizdir.

*Kullandıgınız ilaçları yeniden gözden geçirin.

Özellikle
beyni etkileyen ilaçları doktor önerisi olmadan kullanmayın. Depresyon
giderici, uyku verici, ruhsal gevşetici ilaçlara komsu, es dost
tavsiyeleri ile başlamayın.

*Reçetesiz satılan ilaçları rasgele yutmayın.

Dogal
ya da zararsız diye kullanabileceginiz bitkisel ürünlerin
(valerianlar), besin desteklerinin (melatonin) ve digerlerinin
(hüperzin, Sem’e) beyin hücrelerinizi üzebilecegini, zihinsel
fonksiyonları bozabilecegini unutmayın. Antihistamik- antialerjik
ilaçları özellikle alüminyum içeren antiasitleri ve uyku
kolaylaştırıcıları doktorunuzla konusmadan uzun süre kullanmayın.

*Vitaminlerden yararlanın.

E
ve C vitamini gibi antioksidan vitaminlerin, selenyum gibi serbest
radikal avcısı minerallerin hücreleri oksitlenmekten koruyan
güçlerinden faydalanabilirsiniz. Yeteri kadar B vitamini, özellikle B12
vitamini aldıgınızdan emin olun. Dengeli bir beslenmenin de yaslılıkta
vitamin eksikligine yol açabilecegini hatırlayın.

*Hayata baglı kalın.

Hayatınıza
önem katan bagları iyice sıkılaştırın. Huzurunuzu koruma ve
güçlendirmeye bakin. Aileniz, dostlarınız, isiniz, hemşerilik ve
vatandaşlık baglarınıza, inançlarınıza daha sıkı sarılın, insanlarla
daha sık birlikte olmaya, aileniz ve arkadaşlarınızla olumlu ilişkiler
kurmaya ve sosyal aktivitenizi çogaltmaya çalısın. İyi sosyal
ilişkileri olan yaslılarda bellek fonksiyonları bozulmuyor. Sosyal
ilişkiler bir taraftan zihinsel egzersizleri yogunlaştırıyor, diger
taraftan çeşitli olayların ruhsal travmalarını hafifletmeye yardımcı
oluyor.