Thales

tarafından **chatlak** C.tesi Kas. 01, 2008 3:20 am

Bilimsel düşüncenin göreli olarak
en arınmış biçimiyle ilkin Miletli Thales’de ortaya çıktığını
görüyoruz. Thales, dar anlamıyla felsefe tarihinin başında bulunan
düşünürdür. Onun için Yunan felsefesi- dolayısıyla da bu felsefeye
dayanan Batı kültür çevresinin felsefesi – Thales ile başlatılır.
Nitekim Aristoteles de, Metafizik’indeki sözü geçen felsefe tarihi
taslağında,ilk filozof olarak Thales’i ele alır.

Thales’in hayatı ve felsefesi üzerine bildiklerimiz hem az hem de pek
güvenilir değil.Thebai’den İonia’ya gelmiş bir ailedenmiş. Ünlü Atinalı
kanun koyucu Solon ile Lidya Kralı Kroisos’un çağdaşı.Aşağı- yukarı
625- 545 yılları arasında yaşamış olduğu sanılıyor.585 yılındaki güneş
tutulmasını önceden hesaplayıp haber vermiş.Mısır’da bulunduğu
söyleniyorsa da, pek belli değil.Yalnız Mısırlıların geometrisinden çok
şey bildiği anlaşılıyor.Aristoteles’ten öğreniyoruz ki, Thales
suyu,sıvı olanı, arkhe, yani her şeyin başı, kökü, ilkesi
sayıyormuş.Onun felsefesinin özü bu imiş. Her şey sudan türer, yine
suya döner.Düz bir tepsi gibi olan yer de su üstünde, sonsuz Okeanos’ta
yüzer.

Thales’in öğretisi, kolayca görülebileceği gibi, mythos ile büsbütün
ilgisiz değil.Örneğin burada Okeanos sözü geçiyor. Yunan mitolojisinde
Okeanos (Okyanus)tanrılar ile insanların babasıdır.Sonra Thales suya
“tanrısal” diyormuş. Bu damythos’un etkisini göstermektedir. Öğretisine
mythos böylesine karıştığına göre, Thales’e neden “felsefenin babası”
deniyor? Onu “felsefenin babası”yapan, doğu görüşünü deneylere ve bu
deneyleri düşünce ile işlemeye dayatmak istemesi, buna girişmesidir.

Doğayı açıklamak için girişilen en eski denemelere – soyut olarak dile
getirilmemiş olsa bile- belli bir düşünce kılavuzluk etmektedir; bu da:
“ Hiç’ten hiçbir şey meydana gelmez” düşüncesidir (Aristoteles, bunu
haklı olarak belirtiyor) Bundan dolayı kendisi meydana gelmemiş ve yok
olmayacak olan bir varlığı her şeyin ilknedeni olarak kabul etmek
gerekiyordu. Meydana gelmemiş ve yok olmayacak olan varlık da, kendi
kendisiyle özdeş kalan, kalıcı olan bir ana maddedir,arkhe’dir.
Thales’in göz önünde bulundurduğu da maddi bir varlık olan su’dur.Suya
anamadde (arkhe) deniyor, her şey kendisinden oluştuğu için. Her şey
sudan, bu anamaddeden çıktığı için de, ondan kurulmuştur.