Jest - Mimik uyumu

tarafından **chatlak** Ptsi Kas. 03, 2008 4:37 pm

JEST-MİMİK UYUMU

Sözün taşıdığı duygu anlamı veya içeriği ile davranışlar arasındaki
uyum inandırıcılığın çok önemli bir unsurudur. Vücudun genel
hareketleri-duruşu(postür) mimik kavramıyla, yüzün genel
hareketleri-duruşu-gestür ise mimik kavramıyla anlatılır. Jest-mimik
vücut dilinin konusudur. Ağızdaki dilin söylediğinin etkisi vücut
dilinin özellikle mimiklerin söylediğinin yanında çok etkisiz kalır.
Söz-davranış uyumunu başaran konuşmacı büyük bir ilgiyle izlenir.
Kişilerin tabii halleri en uyun mimikleri gösterir. Mimik soluk alırken
yani söz söylenmeden önce gelir ve söz mimiğin anlamının tekrar
edilmesi olarak nefes verilirken söylenir. Mimikte yapmacıklık
konuşmayı tamamen lekeler. Yetersiz Jest ve mimik gülünçlük izlenimi
uyandırır; aşırı abartı ise tabiiliği yok eder. Aşağıdaki
alıştırmalarda tabii olmaya dikkat edilmelidir. Başkalarına
aktardığımız mesajların en az %60’ı sadece yüz hatlarımız ve
vücudumuzun genel görünümünden kaynaklanır. Dinleyiciler için asıl
önemli mesaj dilimizin söylediği değil jest ve mimiklerimizin
söylediğidir.
Anlatım Jest-Mimikleri
1- Eylem belirtme: Tutmak, taşımak, eldeki bir şeyi atmak, fırlatmak. Her hangi bir çalışma, bir güç harcama, yemek yemek, yatmak, gidip gelmek.
2 - Yer ve konum belirtme: Bazı defa
yalnız gözlerle işaret etmek yeter. Bunun için göz bebekleri gerçek
veya hayali olan şeye veya kişiye doğru döner. Bu arada baş kalkar,
iner, döner. İşaret parmağı da uzatılabilir. Kol mesafenin uzunluğuna
göre gerilir.
3-Uzaklaşma: Uzanmış ve birbirinden
ayrılmış iki kol geniş mesafeyi gösterir. Kollar, vücuttan git gide
ayrılırsa birbirinden uzaklaşan şeyleri gösterir.
4 - Boyutu belirtme: Pek küçük bir şey
için işaret parmağının ucu üzerine aynı elin baş parmağı ile dokunulur.
Yükseklik-uzunluk için kollar yukarı, en ve genişlik için kollar yana
açılır. Veya avuç içleri birbirine yaklaştırılarak darlık,
uzaklaştırılarak genişlik anlatılır. Gözler elerin yönünde hareket
ettirilir.
5 - Şekil belirtme: Avuç içi yatay ve
yere dönük olursa düz olan şeyi anlatır. Yuvarlak şekil belirtmek için
iki el birden bir yuvarlak çizer. Dolambaçlı, eğri büğrü şeyleri
anlatmak için elin hareketleri eğri büğrü çizgiler çizer.
6 - Sayı belirtme: Tek olarak gösterilen
işaret parmağı bir, işaret ve orta parmağı iki, buna yüzük parmağını da
ekleyerek üç sayısı gösterilir. Açık elin parmaklan diğer elin işaret
parmağı ile kapatılarak da sayı anlatılabilir.
Duygu Jest-Mimikleri
Gözler :
Gözler yan kapalı olursa kötülük ve küçümseme, göz kapaklarını
indirerek saygı, utanma anlatılır. Heyecanda gözler bir an kapanıp
açılır, göz kapaklan aşağı iner, baş hafif sallanır. Vücut ürperir,
titrer, sık soluma yapılır. Gözlerin iri iri açılması şaşkınlık,
hiddet, hayret, dehşet belirtisidir.
Kaşlar :
Kaşlar çatılarak derin düşünceyi, sertliği, sağlam bir iradeyi
belirtir. Kaşların başlangıç kısımlarının yukarı doğru kalkıp uç
kısımlarının aşağı inmesi ıstırap anlatımıdır. Öfkede Kaşlar çatılır,
kaş aralarında derin bir çizgi belirir, burun delikleri açılır,
gözlerde şimşek çakar, dudaklar aralanır, alt dişler üst dişlerden önce
görünür, sık, sert ve derin soluma yapılır. Derin sevgide kaşlar
kalkar, gözler büyür, ağız hafifçe açılır, dudak kenarları biraz yukarı
kıvrılır. Bütün çizgilerde bir tatlı okşayış, bütün yüzde saf bir
parlaklık görülür, sakin soluma yapılır.
Ağız :
Dudakların yarı açık duruşu hayret ve sevinci, çok açılması şaşkınlığı
anlatır. Dudak kenarlarının aşağıya inmesi üzüntüyü, Dudakların
büzülerek öne doğru uzaması susmayı somurtmayı belirtir.
Alt çenenin biraz öne çıkması gaddarlığı, dişlerin birbirine vurması çılgın bir hiddeti anlatır.
Baş :
Başın öne doğru duruşu merak ve gaddarlığı, geriye çekilmesi
saygısızlık, korku, yana doğru hafifçe eğilmesi kayıtsızlık, acıma, öne
eğilmesi utanç ve korku belirtir. Başı yukardan aşağı sallamak
doğrulama, önden arkaya kaldırmak inkâr etme anlamı verir.
Kollar :
Kolların her hangi biri "gel!" veya "git" emri vermek üzere öne doğru
hızla hareket ettirilir. Yer göstermek üzere gösterilen yere doğru
bükülür. Şiddetli hayranlık duygularının belirtilmesinde Kolların biri
veya her ikisi birden yukarı doğru kaldırılır. Cesaret kırıcı bir durum
karşısında ümitsizce yanlara bırakılır. Bekleyiş ve meydan okuyuşta
kollar önde kavuşturulur.
Eller :
Avuç içi yüreğin üzerine bastırılarak sevgi ve heyecan anlatılır. Avuç
içi göğsün ortasına bastırılırsa inanmak, iman etmek duygularını
belirtir. Avuç içinin dışarı doğru çevrilerek itilmesi tiksinme,
iğrenme belirtir. Bu ara baş da biraz geriye doğru bükülür. Avuçların
birini diğeri üzerinde ovalama neşe, sevinç belirtisidir.
Parmaklar :
El jestlerinde özellikle işaret parmağı çok önemli bir rol oynar.
İşaret parmağı kol ile beraber öne doğru uzatılırsa işaret veya kovma
anlamı verir. İşaret parmağı bükülerek göğse doğru çekilirse
yaklaşmayı, çağırmayı, yine işaret parmağı düz olarak ağıza
yaklaştırılırsa susturmaya çalışmayı belirtir. Bütün parmaklar
kapatılarak kuvvet ve azim, yumruk gösterilirse tehdit anlatılır.
Parmaklar bükülmüş olarak işaret parmağı baş parmağa sürtülürse para
işareti yapılmış olur. Eller birleştirilerek parmaklar birbiri içine
geçirilirse yalvarma anlamı verir.
Bacaklar :
Bacakların duruşu da çok önemlidir. Bacaklardan birinin diğerinden
ayrılmış olarak önde durması kuvvet, ataklık ve şiddetli duyguları
anlatır. Ayakların aynı hizada birbirinden ayrı durması rahatlık,
kaygısızlık, meydan okuma veya durgunluk belirtir. Bacak bacak üstüne
atılmış olarak otururken bir bacağın sık sık sallanması sabırsızlık,
sinirlilik belirtisidir.

Vücût :
Vücûdun büzülmesi, sırtın kamburlaşması, kolların gövdeye
yapıştırılması yılgınlık ve utanma belirtisidir. Bunun aksi hayranlık,
zafer anlatır. İğrenmede vücût geriye doğru, istek, merak, ataklıkta
ileriye doğru gider. Yana veya geriye doğru uzanarak gururu,
saygısızlığı veya fizik yetersizliğini anlatır. Vücudun öne doğru
eğilmesi saygı belirtisidir.

ÖZET
Uyumlu İletişim yeteneği İçin:
1.Duygularınızla sözleriniz arasındaki uyumu sağlayın. Sevinçten
bahsettiğiniz zaman sevinçli, öfkeden bahsettiğiniz zaman öfkeli,
cesaretten bahsettiğiniz zaman cesur olmalısınız. Sözlerinizin anlamı
duygularınızla paralel olmak zorundadır.
2.Jestlerin (genel vücut organlarının kullanımının) sözlerinizle aynı
mesajları vermesini sağlamalısınız. Eller, parmaklar, baş, omuzlar,
bacaklar verilen mesaja göre değişik pozisyonlar alır. Her pozisyonun
anlamı vardır ve bu anlamların, sözlerin anlamlarıyla uyumlu olmasının
sağlanması gerekir.
3.Mimiklerinizle (yüz, göz, kaşlar, alın kaslarının genel
hareketleriyle) mesajların yapısı arasında büyük bir ilişki vardır.
Mimiklerinizin mesajlarınızla aynı sözleri söylemesini sağlamak
zorundasınız.

ALIŞTIRMA: JEST-MİMİK

1. Aşağıda temel mimiklerinizi etkin kullanabilme yeteneğinizi
geliştirecekiniz. mimikler arasındaki ayrımı fark edin ve bol bol
uygulayın.
a) Boy aynasının karşısında göz kapaklarınızı iyice açıp yavaş yavaş
kapatın, gerin, gevşetin, göz bebeklerinizi yukarı aşağı sağa, sola
çevirin, çok sevinçli ve heyecanlı imişsiniz gibi gözleriniz parlasın.
Yavaşça normale dönün.
b)Kaşlarınızı çatın, iki kaş arasındaki çizgi derinleşsin, kaşlarınızı yukarı kaldırın, alnınızda kırışıklıklar meydana gelsin.
c)Burun deliklerinizi açın., yukarıya doğru gerin, serbest bırakın.
d)Dudaklarınızı kaldırıp indirin, birbirinden uzaklaştırıp yaklaştırın, sıkın, gevşetin; ağzınızı açıp kapayın.
e)Ağzınızı hafif aralayın, iyice açın, çenelerinizi iyice sıkın, gevşetin.

2.Aşağıdaki temel jestleri etkin kullanabilme yeteneğinizi
geliştireceksiniz. Jestlerinizi uygulayarak anlamlarını görmeye çalışın.
a) Boy aynasının karşısına geçin. Gövdenizi, başınızı “Evet, hayır,
bilmem, ya öyle mi?” anlamlarına gelecek şekilde hareket ettirin.
b)Kollarınızı “Sen de kim oluyorsun!, git başımdan, oo hoş geldin, bunu
bir daha yapma!, hepimiz birlikteyiz, elimden ne gelir” anlamlarına
gelecek şekilde hareket ettirin.
c)Ellerinizi “Kenetlenelim, çarpıştılar, yükselme, alçalma, güçlü,
dikey, yatay, yuvarlak” anlamlarına gelecek şekilde hareket ettirin.
d)Yürüyüşünüzü “Sıkıntılı, kendinden emin, gururlu, sendeleyerek” gerçekleştirin.
Sözsüz iletişimle jest ve mimiklerinizi bir arada kullanarak aşağıdaki pantomimleri yapacaksınız.
a)Aşağıdaki durumları pantomimlerle yansıtın.
“Soğuktan titriyorsunuz, şiddetli korkuyorsunuz, heyecan ve
sabırsızlıkla bekliyorsunuz, son derece üzgünsünüz, ağır hastasınız,
öfkeyle bağırıyorsunuz, takdirle seyrediyorsunuz.”
b)Aşağıdaki durumları pantomimlerle anlatın.
“Çocuk ağlıyor, adam kavga ediyor, asker elbiselerini giyiniyor.
Art arda gelen telefonlara bıkmış olarak cevap veriyorsunuz ve hayır diyorsunuz.
Tüm vücudunuz kaşınıyor, soğuktan titriyorsunuz. Çok mutlusunuz.